કતરા કતરા પીને દો , ઝીંદગી હૈ !

એ જયારે મેનુ માંથી આઇટમ પસંદ કરવામાં સમય લેતી હોય
ત્યારે એને જેટલો સમય લેવો હોય એટલો લેવા દો....
રાંધતી વખતે દરરોજ એ જ તો કેટલોય સમય લઈને  નક્કી કરે છે કે શું બનાવવું, કોના માટે ને કેટલું બનાવવું !   

એ જયારે બહાર જતી વખતે તૈયાર થવામાં સમય લેતી હોય ત્યારે એને  જેટલો સમય લેવો હોય એટલો લેવા દો....
એ જ તો તમારા ઈસ્ત્રીબંધ કપડાં ને ગોઠવવામાં પુષ્કળ સમય ખર્ચે છે...ને એટલે જ તો તમારા મોજાં ક્યાં છે એની તમારા કરતાં એને વધારે ખબર હોય છે !
તમારૂ સંતાન સૌથી સરસ દેખાતું બાળક લાગે એ માટે ય , એ જ પોતાનો સમય- શક્તિ ખર્ચે છે.

એ જયારે ટીવી પર એક પછી એક સિરિયલ જોયા કરતી હોય ત્યારે એને જેટલું ટીવી જોવું હોય એટલું જોવા દો.
એ ફક્ત  ઉભડક મને ટીવી જુએ છે, એનું મગજ તો એ જ ધ્યાન રાખતું હોય છે કે કેટલા વાગ્યા.
જેવો રસોઈ નો સમય થયો કે એ રસોડા તરફ ભાગશે. 

સવારે નાસ્તો પીરસતી વખતે એ મોડું કરે તો એને કરવા દો.
જરા વધારે બળી ગયેલી રોટલી એણે પોતાના માટે રાખી લીધી છે અને તમારા માટે નવી સારી રોટલી બનાવવામાં મોડું થઇ રહ્યું છે !

ચા પીધા પછી એ બારીની બહાર શૂન્યવત જોયા કરતી હોય તો એને એમ કરવા દો...
એણે પોતાની જિંદગીના હજારો કલાકો તમને આપ્યા છે,  ખુદના માટે એને થોડીક પળો ભોગવવા દો.

એ જિંદગીમાં ભાગદોડ કરતી રહી છે,
જ્યાં જ્યાં જરૂર પડે,
જ્યારે જ્યારે જરૂર પડે,
ત્યારે પોતાનો સમય આપતી રહી છે.

એ પોતે જેટલી ભાગદોડ કરી રહી છે એનાથી વધુ ભાગદોડ  એને ના કરાવો .

એ પોતે જેટલું જોર લગાવી રહી છે એનાથી વધુ જોર એના પર ના લગાવો.
 

 

 

કંઈ નહીં !

 

સાંજે ઘરે આવીને તું અચૂક મને પૂછતો :
"આજે શું શું કર્યું?"
...ને હું મૂંઝાઈ જતી.

કેટલુંય વિચારું તોય જવાબ ન સૂઝતો કે મેં દિવસભર શું કર્યું !
સમય સપનાની જેમ સરી ક્યાં ગયો !
અંતે હારીને કહી દેતી :
"કંઈ નહીં  !"

અને તું મર્માળુ હસી પડતો...

એ દિવસે
મારું એવું કરમાયેલું 'કંઈ નહીં' સાંભળીને
તેં મારો હાથ તારા હાથમાં લઈને કહ્યું:

"સાંભળ, આ 'કંઈ નહીં' કરવાનું પણ બધાનું ગજું નથી હોતું.
સૂરજના પહેલા કિરણની સાથે જ ઊઠી જઈ,
મારી ચામાં તાજગી
અને બાળકોના દૂધમાં તંદુરસ્તી મેળવવી,

ટિફિનમાં પ્રસન્નતા ભરવી,
તેમને સ્કૂલ રવાના કરવાં,
પછી મારો નાસ્તો,

મને ઑફિસ માટે વિદાય કરવો,
કામવાળી બાઈથી માંડીને બાળકોના સ્કૂલથી આવવાના સમય સુધી
રસોઈ, કપડાં, સાફસૂફી, તેમનો અભ્યાસ...

પછી સાંજ અને રાતનાં રોજિંદાં રૂટીન...
અને આ બધાંની વચ્ચે પણ
બહારના કામકાજ માટે થોડો સમય ચોરી લેવો!

કહે તો ખરી, આટલું બધું 'કંઈ નહીં' કેવી રીતે કરી લે છે..?"

હું મુગ્ધતાથી તને સાંભળી રહી હતી અને તું બોલ્યે જતો હતો;

"તારું 'કંઈ નહીં' જ આ ઘરનો પ્રાણ છે.
અમે ઋણી છીએ તારા આ 'કંઈ નહીં'ના !
કેમ કે તું 'કંઈ નથી' કરતી ત્યારે જ
અમે 'ઘણુંબધું' કરી શકીએ છીએ...!

તારું 'કંઈ નહીં'
અમારી નિરાંત છે,

અમારો આધાર છે,

અમારી મહત્વાકાંક્ષા છે...

તારા એ 'કંઈ નહીં'થી જ
આ મકાન ઘર બને છે,

તારા એ 'કંઈ નહીં'થી જ
આ ઘરનાં તમામ સુખ-વૈભવ છે...!"

તેં
મારા
સમર્પણને
માન આપ્યું,
મારા 'કંઈ નહીં'ને સન્માન આપ્યું....
હવે
'કંઈ નહીં'
કરવામાં મને
કોઈ સંકોચ નથી...!

(રચયિતાનું નામ જાણી શકાયું નથી )

એક મિનિટ !

એક મિનિટ !

by Derek Rydell  in “One Minute Mystic”

 

✔ સવારે જાગીને પથારીમાંથી ઉભા થતા પહેલાં, એક મિનિટ માટે તમારા શ્વાસ પર ધ્યાન ધરો.

✔ ન્હાતી વખતે, એક મિનિટ માટે, તમારી ત્વચાને સ્પર્શી રહેલા જળ પરત્વે, એના અવાજ અને એનાથી થતી સંવેદના પરત્વે સભાન થાવ. દિવસભરના પ્લાનીંગમાં  કે ભવિષ્યના વિચારોમાં ખેંચાઈ  જવાને બદલે તમારા શરીરમાં સ્થિર રહો.      

✔ કાર કે બસમાં બેસી જ્યારે તમે ઈચ્છિત સ્થાને પહોંચી જાવ, ત્યારે તમારા શ્વાસનું નિરીક્ષણ કરો, અને જગતની સંપૂર્ણ સંવાદિતા માટે કૃતજ્ઞતા અનુભવો. 

✔ કામ શરૂ કરતાં પહેલાં, એક મિનિટ ફાળવીને,  તમને મળેલ રોજગાર માટે કૃતજ્ઞતા અનુભવો. ત્યાં રહેલ દરેકના કલ્યાણની કામના કરો અને એમ ઈચ્છો કે આજનો દિવસ તમારી જિંદગીનો સૌથી પ્રેરણાદાયી દિવસ બની રહે. 

✔ તમારું શરીર બિનજરૂરી થઇ ગયેલી તમામ વસ્તુઓનો જે કુશળતાથી નિકાલ કરે છે, એ માટે આભાર માનો.

✔ દર કલાકે જાગૃત થવા માટે એકાદ મિનીટ થોભો,શ્વાસ લો,પુનર્જોડાણ કરો, અને તમારી જીન્દગી માટે આભાર માનો.       

થેન્ક યુ ,જીંદગી !

થેન્ક યુ,જિંદગી !

(રચયિતા :નિમિત્ત ઓઝા )

એક કપ કોફી , 
મૂશળધાર વરસાદ , 
અને
એક ગમતો મિત્ર . . .

બીજું જોઈએ શું . . .???

એક લોંગ ડ્રાઈવ , 
એક ગમતો રસ્તો , 
અને
એક ગમતું ગીત . . .

બીજું જોઈએ શું . . .???

કોઈ નિરાંતની સાંજે , 
એક ગમતા પુસ્તકના પાનાં ઉથલાવીને , 
દુનિયાને ભૂલી જઈ શકું તો . . . 

થેન્ક યુ,જિંદગી !

એક મનગમતી સાંજે , 
 આથમતા સૂરજની સામે ઉભા રહીને ,
મારી જાતમાં કશુંક ઉગાડી શકું તો . . . 

થેન્ક યુ,જિંદગી !

એક ગમતો સાથ , 
એક મનગમતો સ્વાદ , 
અને એક સ્વાદિષ્ટ પકવાન . . .

બીજું જોઈએ શું . . . ???

વર્ષોથી સાચવેલી શ્રદ્ધા , 
 એક ગમતી પ્રાર્થના , 
અને
મંદિરમાં એક ભગવાન . . .

બીજું જોઈએ શું . . .??? 

ગમતા લોકોની હાજરીમાં , 
મારા જીવતા હોવાની ઉજવણી કરી શકું તો . . .

  થેન્ક યુ,જિંદગી !

જેને પ્રેમ કરું છું , 
એ બધા લોકોને મન ભરીને ગળે મળી શકું તો . . . 

થેન્ક યુ,જિંદગી !

એક ગમતું થિયેટર , 
હાથમાં પોપકોર્ન , 
અને
સામે ગમતો સુપર સ્ટાર . . .

બીજું જોઈએ શું . . . ???

કેટલાક ગમતા લોકો ,
 હાથમાં મીઠાઈ , 
અને
હૈયામાં ગમતો તહેવાર . . .

બીજું જોઈએ શું . . . ???

તેં આપવા જેવું બધું જ આપ્યું છે , 
અને
તેમ છતાં ન માંગવા જેવું . . .
હું બધું જ તારી પાસે માંગતો આવ્યો છું . . .

મારા શર્ટમાં રહેલા ખાલી ખિસ્સાની ફરિયાદ , 
તો મેં અનેક વાર કરી છે તને , 
પણ
એ ખિસ્સાની પાછળ રહેલા ધબકારા માટે , 
ક્યારેય આભાર નથી માન્યો તારો . . .

દૂર સુધી દોડ્યા પછી ,  
હાંફતા હાંફતા મારા જ હ્રદયના ધબકારા સાંભળી શકું તો . . . 

થેન્ક યુ,જિંદગી !!

મોબાઈલ ફોન છ-બાર મહિને બદલી નાંખો,

           તો જ તમે મોર્ડન !

લાઉડમાઉથઃ સૌરભ શાહ
(સંદેશ)

એક જમાનો હતો જ્યારે ઘડિયાળો બગડી જતી ત્યારે એને રિપેર કરવા માટે ઘડિયાળીને ત્યાં લઈ જતા. ચશ્માંની દાંડીનો સ્ક્રૂ નીકળી જતો તો ચશ્માંવાળાની દુકાને જતા. રેડિયો, મિક્સર, વોશિંગ મશીન, સાઉન્ડ સિસ્ટમ- કશું પણ બગડી જતું તો રિપેર કરાવવામાં આવતું અને શર્ટ, પેન્ટ કે ડ્રેસ ફાટી જતાં તો સાંધીને પહેરવામાં આવતાં. પણ એ જમાનામાં માણસના શરીરમાં કંઈ ખરાબી થતી તો એને રિપેર કરાવવા માટે કોઈ તરત ડોક્ટર પાસે દોડી જતું નહીં. હશે, મટી જશે કહીને એ દર્દ સહન કરવામાં આવતું અથવા તો કુદરતી ઉપચાર કે ઘરગથ્થુ ઉપચાર દ્વારા એનો ઈલાજ થતો. ન છૂટકે જ ડોકટરનો આશરો લેવામાં આવતો.

પણ ચાઈનીઝ માલના આજના જમાનામાં હવે ભાગ્યે જ કોઈ ચીજને રિપેર કરાવવામાં આવે છે. યુઝ એન્ડ થ્રો. આજનું નવું સૂત્ર છે. એની સામે શરીરમાં મામૂલી ખરાબી પણ થઈ હોય તો તરત ડોક્ટર પાસે પહોંચી જવાની મેન્ટાલિટી ઊભી થઈ છે : ડોન્ટ ટેક રિસ્ક. લાંબી કોઈ બીમારી થાય એ પહેલાં જ બતાવી દેવું સારું!

ફ્રીઝ અને કારનાં નવાં મોડલો બજારમાં આવે એટલે તરત જ આપણને આપણા ઘરનું ફ્રીઝ અને આપણા ઘરની ગાડી જૂનાં લાગવાં માંડે છે.મોટરકાર એકવાર ખરીદી લીધા પછી લાઈફ ટાઈમ એને ચલાવવાની હોય એવું અત્યારે કોઈ નથી માનતું. દર વર્ષે નહીં તો બે-ત્રણ વર્ષ કાર નહીં બદલીએ તો ‘ગરીબ’ ગણાઈશું એવો ભય સતાવે. મોબાઈલ ફોન તો છ-બાર મહિને બદલી નાંખવો જ પડે, તો જ તમને જમાના સાથે તાલ મિલાવી રહ્યા છો એવી છાપ પડે અને શરદી બે દિવસમાં ના મટી કે ત્રીજા દિવસે પણ પેટ દુઃખતું રહ્યું કે ચાર દિવસ સુધી ચાલવામાં તકલીફ જણાઈ તો તરત ચાલો ડોકટર પાસે.

બેઉ બાબતો ઊંધી-ચત્તી થઈ ગઈ છે.
જેને રિપેર કર્યા વિના આરામથી ચાલતું રહે છે તે શરીરને વારંવાર હજારો રૂપિયાના ચેકઅપ દ્વારા અને લાખો રૂપિયાથી સારવાર દ્વારા રિપેરિંગ શોપ કે ગેરેજ યાને કે ડોક્ટરોના નર્સિંગ હોય કે હોસ્પિટલોમાં લઈ જવાય છે. અને જે ચીજોની ગઈ કાલ સુધી સમારકામ દ્વારા આસાનીથી આવરદા વધી જતી હતી તેને કચરાના ડબ્બામાં નાખીને નવી ચીજો પાછળ ચિક્કાર ખર્ચ કરવામાં આવે છે !

આ બેઉ બાબતો દેખાદેખીને કારણે બદલાઈ ગઈ છે. દેખાદેખીને અંગ્રેજીમાં રૂપાળું નામ અપાયું છે- ટ્રેન્ડ.

 ટ્રેન્ડ એટલે ગાડરિયો પ્રવાહ. એમાં ભળી જવા માટે ઝાઝી અક્કલની જરૂર રહેતી નથી. ટ્રેન્ડ બદલાયા કરતો હોય છે અને મોટાભાગના ટ્રેન્ડ મેન્યુફેકચરર્સની સાઝિશથી બદલાતા હોય છે. તંગ પાટલૂન, પહોળી મોરીનાં પાટલૂન, ફરી પાછા તંગ પાટલૂન, આવાં તો કરોડો દાખલાઓ ફેશનની દુનિયામાં મોજૂદ છે. પોતાનો માલ વેચાતો રહે એ માટે ફેશનના ટ્રેન્ડ બદલાવવામાં આવે છે. કેમેરા, ફોન, સાઉન્ડ સિસ્ટમ, ટીવી, ફ્રીઝ, વોશિંગ મશીન વગેરે જેવી વસ્તુઓમાં ડ્રાસ્ટિક ચેન્જ તો પાંચ-દસ વર્ષે જ આવતો હોય છે પણ એની વચ્ચેના ગાળામાં કંઈ તે કંઈ ગતકડાંના ઉમેરા-બાદબાકી કરીને નવાં-નવાં મોડલોના નામે બજાર ઊભરાતું રહે છે અને તમારા ખિસ્સાં ખાલી થતાં રહે છે.

 લોકો જે કરતા હોય એવું આપણે પણ કરવું એવી માનસિકતા સાથે જીવવામાં આપણને સલામતી લાગતી હોય છે. ગાડરિયા પ્રવાહમાં ભળી જવાથી આપણા માથેથી જવાબદારી હટી જતી હોય છે. કંઈક ખોટું થયું તો તરત મન જવાબ આપે છેઃ બધા એવું જ કરે છે, એમાં મારા એકલાનો થોડો વાંક છે?

 ગાડરિયા પ્રવાહમાં કે ટ્રેન્ડમાં ઘસડાઈ જવાથી બીજો મોટો ફાયદો એ કે સ્વતંત્રપણે વિચાર કરવાની મહેનત બચી જાય. આવું કરવું સાચું કે ખોટું અથવા સારું કે ખરાબ એવો નિર્ણય લેવાની શક્તિ બચી જાય. બધા જે કરતા હોય તે કરવા માંડો એટલે સાચા-ખોટા કે સારા-ખરાબના સવાલોનો જવાબ મેળવવાની માથાકૂટમાંથી મુક્તિ મળી જાય.

 બધાએ સંતાનોને પ્લે ગ્રૂપમાં નાખ્યા એટલે આપણે પણ નાખવાના. દસમા-બારમાની પરીક્ષાઓમાં ચાબૂક મારી મારીને ભણાવ્યા એટલે આપણે પણ ભણાવવાના. સંતાનને શું ભણવું છે એ પૂછયા વિના આજકાલ શેનો ટ્રેન્ડ ચાલે છે તે લાઈનમાં એમને ધકેલવાના. સંતાન પોતે પણ સ્વતંત્ર રીતે વિચારવાની શક્તિ ગુમાવી બેઠું હોય છે એટલે એ પણ પોતાના મિત્રવર્તુળમાં કોણ કયા ટ્રેન્ડ પાછળ ઘસડાય છે એ જોઈને તેનાં સપનાં જોતું થઈ જાય.

પછી બધાં પરણે છે એટલે આપણે પણ પરણવાનું,
બધાં બાળકો પેદા કરે એટલે આપણે પણ પેદા કરવાનાં,
બધા ઈન્શ્યોરન્સ પોલિસી કઢાવે, મેડિક્લેમ કઢાવે એટલે આપણે પણ કઢાવીએ
અને નિવૃત્ત થયા પછી બધા રોજ સવારે બગીચામાં ભેગા થઈને રામાનંદ સાગરની રામાયણમાં આવતા રાવણ ની જેમ અટ્ટહાસ્ય કરે તે રીતે આપણે પણ લાફિંગ કલબના બીજા બુઢિયાઓ સાથે મળીને હા,હા,હા,હા,…કરવાનું. અને છેવટે આયુષ્ય પૂરું કરીને ચિતાભેગા થવાનું.

 આવતી કાલથી- કાલથી શું કામ, આજથી, અબઘડીથી-
હું નિર્ણય કરું છું કે હું જે-જે વસ્તુઓ વાપરું છું તે બગડી જશે તો એનું સમારકામ કરાવી-કરાવીને છેવટ સુધી વાપર્યા કરીશ, નવાં-નવાં મોડેલોની માયાજાળમાં નહીં ગૂંચવાઈ જઉં. અને હા, આ શરીરને વારંવાર રિપેર કરાવવાની લાલચમાંથી પણ દૂર થઈ જઈશ. સાવ કંઈ અટકી પડતું હશે તો જ આ શરીરને ગેરેજમાં લઈ જઈશ.

માણસ શું વાપરે છે કે શું ખાય-પીએ છે એનાથી નહીં પણ કેવા વિચારો ધરાવે છે અને એને વ્યવહારમાં અમલમાં મૂકીને કેવી રીતે વર્તે છે એના આધારે નક્કી થતું હોય છે કે એ જૂનવાણી છે કે સમયની સાથે ચાલે છે, આધુનિક વિચારો ધરાવે છે.મારી માનસિકતા જ મને આધુનિક કે જૂનવાણી બનાવશે, મારી માનસિકતા પ્રમાણે ગોઠવાયેલું મારું જીવન અને વર્તન જ મને કહેશે કે હું નવા જમાના સાથે કદમ મિલાવીને ચાલું છું કે નહીં. મારું ફાટેલું જિન્સ કે મારો મોબાઈલ આનું સર્ટિફિકેટ નહીં બને.